De pijn van een moeder

Toen in de zwangerschap bleek dat de baby nog niet met haar hoofd naar beneden lag werden zij uitgenodigd voor een versie-poging in het ziekenhuis.  
De dagen voorafgaand aan de versie was zij zenuwachtig en sprak zij regelmatig tot mijn collega. Ze gaf aan dat ze veel mediteerde en hoopte dat de baby vanzelf zou draaien.  
De ochtend van de versie ontmoette we haar en hem in het ziekenhuis. De kerstboom in de hal van het ziekenhuis liet zien dat het een tijd van saamhorigheid en gelukzaligheid was. Het was die tijd tussen kerst en nieuwjaar.  
Eenmaal aangekomen liepen zij gespannen met ons mee en gingen we naar kamer een, daar verbleven we tot de klinisch verloskundige en de verpleegkundige zouden komen. Toen die kwamen besloot de klinisch verloskundige eerst even te voelen naar de ligging van de baby. Het gezicht van de klinisch verloskundige stond gespannen en gefocused. Ze voelde, en voelde nog eens, haar gezicht verzachtte. Ze keek bedenkelijk op naar ons.  
“Ik denk, maar dat durf ik niet zeker te zeggen. Laten we kijken met de echo. Maar ik denk dat ze misschien al zelf gedraaid is.” 
Gespannen keken we met zijn allen naar het echoapparaat. Eerst een doekje, en wat gel, toen de echokop. Voorzichtig verscheen er beeld op het scherm, eerst wazig, toen wat duidelijker. Heen en weer over haar buik, nog een keer, het gezicht van de verloskundige kreeg een voorzichtige glimlach. Nog een keer heen en weer, en toen: 
“Goed nieuws! Jullie dochter heeft zelf al besloten om te draaien!” Mijn collega legde het uit aan ze, een golf van opluchting, handen gevouwen naar de lucht: 
“Inshallah” zegt ze met een dankbare glimlach. Ze zijn beiden zichtbaar oplucht en blij. Vertelt in het Engels aan ons dat ze veel gemediteerd heeft en gepraat tegen haar baby zodat zij zou draaien. En dat ze heel blij was dat een versie niet nodig was. Begint daarna opgewonden te praten over de naam van hun dochter. Hebben samen een discussie over wat beter is. Een naam is de naam van zijn moeder, haar schoonmoeder. De andere naam betekent “blauwe lucht”. Ik geef aan dat ik niet weet wat beter is en dat zij dit samen moeten beslissen. Haar man maakt een grapje: “If I don’t listen to her. Then she mad at me.” Beginnen allebei te lachen. Hun band is sterk. Dat zie je aan hoe zij met elkaar omgaan. En als je het niet had gezien, dan had je het op momenten als deze, zeker gevoeld. 

Na deze dag duurde het nog een tijdje voor zij ging bevallen. Uiteindelijk werd er besloten om te gaan inleiden doordat er een medische indicatie werd geconstateerd. De dag van de inleiding was mijn collega direct aanwezig. Ik zou later komen in de middag.  
Mijn collega hield me nauwgezet op de hoogte. De inleiding werd gestart met het infuus. Door het infuus geven ze synticinon, synthetische oxytocine. Na een tijdje werd er besloten om het infuus uit te zetten en te kijken of haar lichaam het overnam. Dat deed het. Prachtig ving zij haar weeën op, staand, zittend, rustend op de bal. En later rustend in bed. 
Even was het spannend, ik was bang dat ik het niet ging halen. Toen ik eindelijk kon vertrekken vanuit huis, had ze namelijk al zeven centimeter ontsluiting. 
 

Aangekomen in het ziekenhuis bleek dat ze enorm veel support hadden. Naast het ziekenhuispersoneel, was mijn collega er, en een schoonzus met haar man en kindje. Er was genoeg liefde om dit meisje te verwelkomen.  
Zij lag rustig te slapen tussen de weeën door. Als ze een wee had, schrok ze wakker, biddend tot Allah, en daarna viel ze als een blok weer in slaap. Het leek alsof zij bijna volledige ontsluiting had. Haar weeën gaven haar pauzes, maar leken heel krachtig. Hij was vriendelijk als altijd en knikte haar bemoedigend toe. Soms met een aanraking bij haar schouder of arm.  
Na een tijdje werd er getoucheerd door een arts-assistent. Ze voelde, er was geen progressie, het was nog steeds zeven centimeter. Mijn collega staarde vol ongeloof.  
Er werd overlegd en besloten om het infuus weer rustig aan te zetten. Zodat er weer een regelmatig weeënpatroon zou komen en de ontsluiting verder zou vorderen. Er kwam een andere verloskundige binnen. Eerst even plassen, een hele plens vruchtwater in de wc. In overleg ging zij op haar linkerzijde liggen. De verloskundige praatte zachtjes tegen haar, vol vertrouwen en genegenheid.  
Al snel geeft zij aan dat ze persdrang heeft. Er wordt nog een keer getoucheerd, de arts-assistent geeft aan negen centimeter te voelen. Nogmaals, toucheren, ditmaal door de verloskundige, zij voelt volledige ontsluiting, ze mag gaan persen.  
Aan de ene kant mijn collega, en haar schoonzus, aan de andere kant haar man, en ik, daarbij de verpleegkundige, de verloskundige en de arts-assistent. Bemoedigende woorden, en fijne uitleg naar haar toe.  
 

Een klein tijdje later wordt er een prachtig meisje geboren, te midden van een kamer vol mensen. Hij huilt bij het zien van zijn dochter, veegt snel zijn tranen weg, en herpakt zich. Zij lacht huilend, van geluk, van ontlading, van liefde. Hun dochter op haar borst. Wij allen ontroerd door dit bijzondere moment.  

Haar man belt gelijk naar haar zus, hun familie, in het land van herkomst. Haar zus, toch een beetje “erbij” door te videobellen met hun. Zuchten van opluchting, en gebeden gaan over en weer. Haar zus dankt tevens alle dokters die erbij zijn. Inclusief mijn collega en mij.  Na het korte telefoongesprek gaan haar man en schoonzus even de kamer uit. Hij wil andere naasten op de hoogte stellen.  
 

Terwijl ik druk met mijn camera klik, om al deze eerste, bijzondere momenten vast te leggen. Kijk ik aangedaan naar dit schouwspel. Elke keer weer verbaas ik mezelf over deze oerkracht. Over de kracht die een vrouw in zich heeft om te baren. En de intense, emotionele gebeurtenissen tijdens en daarna.  
Ineens begint zij te huilen. Intense snikken, lange uithalen, dierlijk bijna alsof er zojuist iemand overleden was. Ik laat mijn camera zakken en kijk mijn collega met een vragende blik aan.  
“What’s wrong?” Vraagt ze aan haar. Ze pakt de hand van mijn collega, en begint nog harder te snikken. Iedereen in de verloskamer kijkt elkaar aan. Niet-wetend, niet-begrijpend wat er zojuist gebeurt is dat ze zo intens verdrietig is geworden. Nogmaals vragen zowel mijn collega als de verloskundige wat er aan de hand is.  
Schokschouderend, paniekerig om haar heen kijkend, tranen die rollen over haar wangen, ze kijkt ons aan. In delen, hakkelend, huilend met uithalen, komt haar verhaal eruit: 

“I had to give birth to… on the street, nobody could help me. No bench.” De verloskundige boog haar hoofd naar voren, ongeloof in haar ogen.  
“You had to do what?” 
“I had to give birt to…. on the street. Nobody could help me. No doctor. Nothing. And no bench.” Ik voel tranen prikken achter mijn ogen, ik laat ze. Ik leg mijn hand op haar arm, en wrijf er zachtjes overheen. Ik kijk op, en zie dat ik niet de enige ben die geraakt is door deze plotselinge, herinnering die aan ons wordt opgerakeld. Ik zie aan de mensen om mij heen dat ze geraakt zijn, verbijten op hun lip om niet te huilen, of juist hun tranen ook laten stromen. Er is zoveel erkenning voor wat zij met ons deelt. Er is zoveel begrip voor haar intense verdriet. Het mag er allemaal zijn.  
“Och lieverd.. Wat doen mensen elkaar toch allemaal aan.” zegt mijn collega. Ze knuffelt haar, en streelt haar prachtige krullen, liefdevol als een moeder. 
“We horen het vaker. Dat vrouwen die tijdens hun vluchtreis gaan bevallen, geholpen worden door een ‘dokter’. Ze bevallen vaak, en daarna worden er handelingen gedaan zoals hechten zonder verdoving. In sommige landen komt het meer voor dan andere.” zegt mijn collega bevestigend naar de arts-assistent.  

Al deze vrouwen die aanwezig waren in die verloskamer tijdens de geboorte van hun dochter. Al deze vrouwen zijn geraakt door haar woorden. Wij voelden haar verdriet. Haar pijn. Haar wanhoop. Maar bovenal haar angst. Ze nam ons mee naar haar herinnering.  
Het is de pijn van een vrouw. De pijn van een barende vrouw. De pijn van een moeder. Die pijn, die zo tastbaar werd. Zo diep door onze ziel sneed, als ijzige kou. Die pijn, raakte ons. Ons allemaal. Wij allemaal in die kamer, wij zijn vrouwen. Sommigen nog geen moeder. Sommigen in de weg naar het moederschap. Sommigen al wel moeder.
Waar je ook staat in het leven, dit is pijn, herkenbaar voor elke vrouw. De pijn om te willen zorgen, de angst om veilig te willen zijn, de pijn om verzorgd te willen worden, de pijn om te missen, de angst dat het mis gaat, en het verdriet van alles wat er niet is.
 
Nooit eerder was de vluchtreis, en de sporen die het nalaat bij een moeder. Zo tastbaar, zo zichtbaar en zo intens overgedragen op mij.  
Ik ben nederig voor het vertrouwen dat zij ons schonk door haar verdriet met ons te delen. Ik ben dankbaar dat ze dit keer een bekrachtigende ervaring heeft mee mogen maken. Ik ben trots dat ik daar deelgenoot van mocht zijn.   

.. Want elke geboorte vormt een gezin..  

Geschreven door Genevieve Roeffen, doula bij Een Gezin Geboren